IL GRAPPOLO

Kiedy jest w pełni dojrzała, może osiągać rozmiary od średnio zagęszczonej aż do zwartej i stożkowej w kształcie. Bardziej rozwinięte klastry rozwidlają się.
W czasie dojrzałości grona są średniego rozmiaru, o regularnym sferycznym kształcie z regularnymi szypułkowymi nasadkami, niemalże niezauważalnymi okrągłymi poprzecznymi sekcjami, woskową skórką, równomiernym granatowym kolorze; skórka jest gruba i mocna, sok od przejrzystego do ciemnoróżowego, miąższ słodki i soczysty.

CENNI STORICI

Franconia jest odmianą znaną również pod nazwą Blaufrankisch.
Jest pochodzenia austriackiego, a dokładnie z regionu Nieder-Ossterreich lub południowej Austrii. Jest powszechna w niektórych obszarach uprawy winorośli we Francji, Niemczech, Czechach i Słowacji, Węgrzech, terenach dawnej Jugosławii i Włoch.
We Włoszech obecna jest we Friuli (w prowincjach Pordenone, Udine i Gorizia), w Lombardii (prowincji Bergamo) i w Veneto (prowincja Treviso).
Rozprzestrzeniła się we Włoszech dzięki wczesnemu dojrzewaniu, obfitym plonom, odporności na choroby i ubogie warunki, szczególnie pogodowe, takie jak zimne zimy.
W latach 1870, dzięki wpływowi rządów Habsburgów, odmiana Blaufrankish była eksportowana do krajów graniczących z Imperium Austriackim i była uprawiana w Alsace (gdzie znana jest jako Limberger, Limberger Schwartz, Blauer francischer lub Blaufrankische) i w Niemczech (gdzie preferowanymi nazwami były Lemberg, Limberger lub Blauer Limberger). We Francji, jej uprawa miała początki w latach 1875-1900 i obejmowała regiony centralne (cześć Cher) i centralno-południowe (część Puy de Dome), znana była pod nazwą Limberger lub Limberger noir. W Moravii i na Słowacji znana jest jako Frankovka, Francon blau lub Moravia, na Węgrzech jako Kelifrankis (Franconia blu), w Chrowacji jako SgarzeFrankische lub Frankinja crna.
We Włoszech uprawa Blaufrankisch, które Rovasenda (1887) cytuje jako Blaufranchieser rozciągaja się na wschód północnych Włoch, szczególnie ze względu na pojawianie się szkodnika filoksera.
Do 1950 roku odmiana była bardziej powszechnie znana jako Blaufrankisch lub Limberger, później została zastąpiona nazwą Franconia.
Nazwa Franconia z pewnością pochodzi z frankisch, średniowiecznego określenia używanego do określania obcokrajowców posługujących się językiem niemieckim.
We Friuli istnieje potwierdzenie, że Franconia uprawiana była już w 1879, rok wcześniej niż w prowincji Wenecji w Caorle (1877), podczas gdy są zapisy o jej rozprzestrzenieniu w prowincji Bergamo jedynie po roku 1929.
Nie jest to zbyt powszechna odmiana we Włoszech. Obecnie (2009) uprawa w prowincji Bergamo to około 40 hektarów, większość na zboczach; we Friuli gdzie rozpoczęła się rozprzestrzeniać w 1920 roku uprawiana jest w okolicach Udine, Gorizia i w rejonach Cervignano i Palmanova.
W rejonie Treviso uprawiana jest w Motta di Livenza w winiarni Moletto na powierzchni dziewięciu hektarów.

APPROFONDIMENTI

FRANCONIA MOLETTO
Franconia była bezsprzecznie wprowadzona do Motta di Livenza w obszarze znanym jako „Moletto” pomiędzy dwiema wojnami światowymi, znajdując tam glebę dopasowaną tak, aby w pełni spełniać nasze wymagania jako producentów.
W 1960, roku w którym powstała winiarnia Moletto i Commendatore Mario Stival zakupił pod nią ziemie była jedna winnica, której odmiana była nieznana. Winogrona były znane jako Areoplaz i doskonałe wino produkowane z niej na tamten czas nazywało się Rosso Moletto.
Biorąc pod uwagę niezwykłe i wyróżniające cechy ta winorośl (bardzo duże liście, dynamiczny wzrost rośliny, mała podatność na atak Plasmopara viticola, dobre plony i różny profil antycyjaniczny), a także pragnienie, aby poznać ją lepiej, w latach 1960, w Conegliano (prowincja Treviso) rozpoczęła się współpraca pomiędzy winiarnią Moletto i Istituto per la Ricerca in Viticoltura (Instytut Uprawy Winorośli i Produkcji Wina). Badania podjęto celem zidentyfikowania cech winorośli, co pomogło, w latach 1990 zrozumieć, że badana odmiana to Frankonia, a Moletto stało się właścicielem winorośli-matki.
Ponadto, sponsoryzacja winiarni Moletto doprowadziła do stworzenia odmiany klonalnej tego gatunku, sprawiając, że dzisiaj możliwe jest pobieranie z matczynych winorośli Frankonia celem propagowania tego gatunku.
Dalszym ciągiem rozwoju historii Frankonii Moleto były testy przeprowadzone na przełomie lat 2007 – 2008. Prowadziła je Dr. Nicoletta Destro w przygotowaniu do jej doktoranckiej tezy w zakresie Nauk i Technologii Winorośli i Produkcji Wina zatytułowanej „Klonalna selekcja zastosowana na dwóch domniemanych biotypach Franconii CV” (promotor Dr. Tomasi), która zaprezentowana była Wydziałowi Rolnictwa Uniwersytetu Padwy w Conegliano w grudniu 2009.